1. Tên gọi và địa giới hành chính
Từ thời tiền sử, vùng đất Thọ Xuân
đã có người cư trú. Dấu ấn về thời kỳ dựng nước còn lại khá đậm nét. Ở
vùng tả ngạn sông Chu, các nhà khảo cổ học tìm thấy nhiều trống đồng,
thạp đồng và công cụ sản xuất.
Thời thuộc Hán (năm 111 trước công nguyên đến năm 210 sau công nguyên), vùng đất Thọ Xuân thuộc huyện Tư Phố; từ năm 581 đến năm 905 thuộc huyện Di Phong, và sau đó thuộc huyện Trường Lâm. Thời Trần, Thọ Xuân thuộc huyện Cổ Lôi. Từ năm 1466, Thọ Xuân có tên là Lôi Dương. Ðến thế kỷ XV, Thọ Xuân là căn cứ của nghĩa quân Lam Sơn. Thọ Xuân
là nơi sinh dưỡng nhiều vị vua sáng tôi hiền như: Lê Ðại Hành, Lê Thái
Tổ, Lê Thái Tông; Nguyễn Trãi, Trần Nguyên Hãn, Lê Văn Linh, Trịnh Khắc
Phục,... Thời Nguyễn năm 1826, huyện Lôi Dương hợp với huyện Thụy Nguyên
thành phủ Thọ Xuân. Lỵ sở phủ Thọ Xuân trước năm 1895 đóng ở Thịnh Mỹ (nay thuộc xã Thọ Diên), sau dời về Xuân Phố (Xuân Trường ngày nay). Thọ Xuân cũng là căn cứ chống Pháp vào thời kỳ phong trào Cần Vương .
Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, phủ Thọ Xuân đổi thành huyện Thọ Xuân.
2. Lịch sử hình thành
Ngay từ thời tiền sử, vùng đất Thọ Xuân
ngày nay đã có người cư trú. Dấu ấn về thời kỳ dựng nước còn lại khá
đậm nét. ở vùng tả ngạn sông Chu, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy nhiều
trống đồng, thạp đồng và công cụ sản xuất.
Từ thế kỷ thứ X, Thọ Xuân đã là vùng đất phát triển. Ðến thế kỷ XV, Thọ Xuân là căn cứ của nghĩa quân Lam Sơn. Là huyện có truyền thống yêu nước, cách mạng, Thọ Xuân
là nơi sinh dưỡng nhiều vị vua sáng, tôi hiền như: Lê Ðại Hành, Lê Thái
Tổ, Lê Thái Tông; Nguyễn Trãi, Trần Nguyên Hãn, Lê Văn Linh, Trịnh Khắc
Phục,... đã làm rạng danh quê hương. Truyền thống ấy đã được hun đúc
phong trào Cần Vương (Thọ Xuân là căn cứ chống Pháp). Ði theo tiếng gọi của Ðảng, người dân Thọ Xuân đã đóng góp sức người, sức của cho các cuộc kháng chiến cứu quốc của dân tộc.
Trong
thời kỳ đổi mới, với truyền thống hiếu học, thượng võ, cần cù, nhẫn
nại, trọng nghĩa khí, đùm bọc san sẻ khi gặp khó khăn, hoạn nạn, người
dân Thọ Xuân
- lớp cha trước, lớp con sau đã và đang giành được nhiều thắng lợi quan
trọng trên các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an
ninh, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh |
|