Câu 8: Thế nào là một tình bạn tốt?

Cha mẹ giúp con nhận thức về một tình bạn tốt bao gồm những yếu tố sau:

* Có trách nhiệm, giúp đỡ nhau trong học tập, rèn luyện đạo đức, lao động để cùng tiến bộ và thành đạt trong tương lai.

* Cùng có chí hướng, lý tưởng, quan điểm, hứng thú, sở thích phù hợp với chuẩn mực đạo đức của xã hội (thông qua sự giáo dục của cha mẹ thầy cô giáo ở nhà trường).

* Bình đẳng và tôn trọng nhau.

* Chân thành, tin cậy, thông cảm sâu sắc với nhau. Luôn coi niềm vui nỗi buồn của bạn là niềm vui và nỗi buồn của chính mình (cùng nhau chia sẻ mọi niềm vui, nỗi buồn hay những băn khoăn, lo lắng).

* Mỗi người đồng thời có thể kết bạn với nhiều người. Quan hệ bạn rộng rãi không làm giảm mức độ gắn bó sâu sắc trong nhóm bạn thân.

2.4. Tình bạn không tốt trong độ tuổi VTN biểu hiện ở những dấu hiệu nào?

* Luôn ghen ghét, đố kỵ, nói xấu nhau.

* Trong quan hệ bạn bè thiếu sự chân thành, có thái độ trịch thượng, thiếu  bình đẳng.

* Luôn trốn học, bè phái, tụ tập nhau, lôi kéo nhau tham gia vào các tệ nạn xã hội (uống rượu, hút thuốc lá, sử dụng ma tuý, cờ bạc, đua xe, xem phim sex  trên băng, trên mạng).

* Bao che khuyết điểm cho nhau.

* Lấy cắp tiền của cha mẹ hoặc bạn bè để chiêu đãi nhau, chơi bời lêu lổng.

Câu 9: Tình bạn khác giới là gì?

Tình bạn khác giới là tình bạn giữa nam và nữ,có những đặc điểm cơ bản của tình bạn cùng giới và có những đặc điểm riêng, đó là:

* Trong tình bạn khác giới, mỗi bên đều coi giới kia là một điều kiện để tự hoàn thiện mình.

* Có một "khoảng cách" tế nhị hơn so với tình bạn cùng giới, không dễ dàng biểu lộ thân mật, gần gũi trong sinh hoạt như những người bạn cùng giới.

* Tình bạn khác giới có thể là khối điểm cho quá trình chuyển hoá thành tình yêu sau này, mặc dù nó chưa phải là tình yêu. Do đó, nó dễ bị ngộ nhận là tình yêu.

Câu 10: Tình bạn khác giới có vai trò như thế nào?

* Tình bạn khác giới làm tôn vẻ đẹp của mỗi giới, ở đây có sự "tự điều chỉnh" một cách tự nhiên: Trong quan hệ khác giới, các em dễ trở nên lịch sự, tế nhị hơn so với quan hệ cùng giới. Trước mặt bạn gái, các em trai thường tỏ ra lịch sự, đàng hoàng trong cách ăn mặc, nói năng, đi đứng. Ngược lại trong giao tiếp với bạn trai, các em gái cũng thường tỏ ra dịu dàng, ý tứ, duyên dáng hơn.

* Tình bạn khác giới có tác dụng làm cho mỗi giới tự hoàn thiện và là động lực để các em giúp đỡ nhau trong học tập. Vì vậy, cha mẹ cần có biện pháp giúp các em xây dựng tình bạn khác giới tốt đẹp, làm cho cuộc sống tinh thần của các em thêm phong phú.

Câu 11: Cha mẹ giúp con cần tránh những điều gì trong quan hệ với bạn khác giới?

* Tránh đối xử với nhau suồng sã, thiếu tế nhị.

* Tránh vô tình hay chủ ý gán ghép với nhau trong quan hệ bạn bè.

* Tránh ghen ghét, nói xấu lẫn nhau hay đối xử thô bạo, nói cạnh nói bóng khi thấy bạn mình có thêm người bạn khác giới.

* Tránh ngộ nhận tình bạn khác giới là tình yêu cho dù rất thân thiết.

* Tránh có thái độ lấp lửng, mập mờ gây cho người bạn khác giới sự hiểu lầm là tình yêu.

Câu 12: Tình yêu là gì?

Tình yêu là một loại tình cảm đặc biệt, thúc đẩy 2 người bạn khác giới đi đến hoà nhập với nhau về tâm hồn, thể xác và cả cuộc đời. Tình yêu là một dạng tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ nhất của con người. Tình yêu là sự kết tinh của tình người, nó làm cho con người trở nên thanh cao, giàu lòng nhân ái, giàu sức sáng tạo.

Câu 13: Tình yêu đôi lứa có đặc điểm gì?

* Sự cuốn hút lẫn nhau giữa 2 người bạn khác giới, biểu hiện sự nhớ nhung da diết khi thiếu vắng nhau.

* Nếu tình cảm phát triển theo chiều hướng thuận lợi thì cường độ của nỗi nhớ nhung tăng dần, sự trống vắng sẽ trở thành nỗi dằn vặt, khắc khoải. Sự đồng cảm sâu sắc nhiều khi không cần qua lời nói mà chỉ cần qua ánh mắt cử chỉ, nụ cười.

* Sự quan tâm sâu sắc và thái độ trách nhiệm trong tình yêu sẽ giúp cả hai người trở nên tốt hơn. Nếu thiếu tình cảm, trách nhiệm, thì tình yêu chỉ còn là sự lợi dụng và nhanh chóng lụi tàn.

* Khi yêu phải chung thuỷ, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau, sự giả dối, nghi ngờ, dằn vặt, khinh miệt là những công cụ giết chết tình yêu.

* Tình yêu là thứ duy nhất không thể chia sẻ, không có 2 tình yêu song song tồn tại trong một thời gian.

* Tình yêu phát triển cao độ thường nảy sinh nguyện vọng muốn hoà nhập vào nhau trọn vẹn, không chỉ tâm hồn mà cả thể xác, muốn "trao thân" cho nhau. Nhu cầu có quan hệ tình dục là đặc điểm khác nhau cơ bản giữa tình yêu là tình bạn khác giới.

Câu 14: Tình yêu có vai trò gì?

* Tình yêu đem lại hạnh phúc to lớn cho con người. Cuộc sống thiếu tình yêu như cây cỏ thiếu ánh nắng mặt trời.

* Tình yêu là biểu hiện cao nhất của tình người, là biểu hiện giá trị của văn hoá, tính nhân văn của thời đại, là cơ sở vững chắc cho hôn nhân và hạnh phúc gia đình.

* Chỉ có tình yêu mới thúc đẩy 2 con người tự nguyện chung sống và gánh chịu những khó khăn của cuộc sống, mới cảm nhận được hạnh phúc lớn lao, không chỉ "chia ngọt sẻ bùi" mà chia sẻ cả nỗi đắng cay.

Câu 15: Thế nào là một tình yêu lành mạnh?

* Tôn trọng người mình yêu: thể hiện việc nhìn nhận người yêu có các cá tính riêng, không bắt người yêu phải theo ý mình. Tôn trọng là thông cảm với các mối quan hệ xã hội của người yêu (quan hệ với cha mẹ, bạn bè, đồng nghiệp).

* Tôn trọng bản thân: mỗi người có một đặc tính riêng với cách suy nghĩ, cách nhìn nhận, cách phản ứng riêng biệt trong từng hoàn cảnh, luôn sống chân thành với người mình yêu. Biết quý trọng bản thân là điều cần thiết trong tình yêu.

* Chia sẻ: khi 2 người xây dựng tình yêu, tổ ấm hạnh phúc, họ thường cùng nhau chia sẻ mọi nỗi vui buồn. Điều đó không chỉ là niềm hạnh phúc hiện tại mà còn là tình cảm gắn bó lâu dài.

* Luôn đem lại hạnh phúc cho nhau: tình yêu là chỗ dựa, là nguồn nhựa sống của con người. Tình yêu, hạnh phúc cũng giống như một cây hoa, muốn cho cây sống tươi tốt, ra hoa đẹp thì phải không ngừng chăm sóc, vun đắp hàng ngày.

* Quan tâm và giúp đỡ: nhau đạt được những điều mong muốn giữa cuộc sống bộn bề vất vả và tạo cho nhau những niềm vui nho nhỏ hàng ngày.

* Chung thuỷ: là một phẩm chất quan trọng của tình yêu lành mạnh.

Câu 16: Yêu đương đối với các em trong tuổi VTN có thể sẽ có những tác hại gì?

Cha mẹ cần tư vấn cho con, ở tuổi VTN chưa nên yêu vì những lý do sau đây:

* Tuổi vị thành niên hay nhầm lẫn giữa tình yêu đích thực và thứ tình cảm gần giống với tình yêu (tình bạn thân thiết). Khi nhận biết được tình cảm của bạn khác giới chỉ là tình bạn thì VTN thường thất vọng, đau khổ. Hoặc đã yêu rồi, khi gặp được tình yêu đích thực đến sau, VTN thường phải dằn vặt, đau khổ vì: nếu chia tay mối tình cũ thì bị coi là phản bội; nếu không chia tay thì luôn bị thất vọng trong tình yêu, dẫn đến bất hạnh trong cuộc sống gia đình tương lai.

* Khi yêu, VTN hay bị chi phối nhiều thời gian, phân tán tư tưởng cho những cảm xúc yêu đương lãng mạn, sẽ ảnh hưởng tới học tập, tu dưỡng đạo đức.

* Khi yêu, VTN chưa độc lập về kinh tế và chưa có việc làm ổn định nên dẫn đến hậu quả ảnh hưởng tới cuộc sống gia đình trong tương lai nếu họ có con sớm.

Khi yêu, VTN mới. chi dừng lại ở sự rung cảm mang tính cảm tính, chưa có suy nghĩ chín chắn, chưa có kinh nghiệm nên tình yêu dễ tan vỡ để lại những dấu ấn tình cảm đau khổ, ảnh hưởng tới đời sống tâm lý.

* Khi yêu, VTN chưa kiềm chế được cảm xúc và sự đam mê nên dễ dẫn đến những hậu quả đáng tiếc (có thai ngoài ý muốn) ảnh hưởng tới hạnh phúc tương lai.

Câu 17: Tình dục là gì?

Tình dục là nhu cầu sinh lý tự nhiên, lành mạnh của con người, là sự tự nguyện, hòa hợp về tâm hồn và thể xác giữa hai người. Là nhu cầu cần thiết cho sự tồn tại của giống nòi, là biểu hiện mãnh liệt của sự hòa nhập không thể thiếu được trong một tình yêu trọn vẹn.

Tình dục là một hoạt động sống mạnh mẽ, đam mê đem lại những khoái cảm mãnh liệt nhất, nhờ đó mà có sự sinh sản và duy trì nòi giống.

Tình dục và tình yêu có mối quan hệ mật thiết, không thể tách rời nhau. Trên nền của tình yêu, tình dục không thuần tuý là một bản năng mà được nâng lên, được xử sự một cách có văn hoá, tình người. Tình yêu phát triển cao độ thường nảy sinh nguyện vọng muốn hoà nhập vào nhau trọn vẹn, không chỉ tâm hồn mà cả thể xác, muốn "trao thân" cho nhau. Như cầu có quan hệ tình dục là đặc điểm khác nhau cơ bản giữa tình yêu và tình bạn khác giới. Ở tuổi dậy thì sự phát dục không chỉ kích thích các em quan tâm đến bạn khác giới mà làm cho mỗi em luôn sống trong sự khát khao, mong đợi muốn biết những điều mới lạ, diệu kỳ của người bạn khác giới.

Ở tuổi dậy thì, do cơ thể đã đạt được sự trưởng thành về mặt sinh lý nên có sự ham muốn tình dục. Trong thực tế, một số VTN nam có quan hệ tình dục sớm vì tò mò, muốn khám phá, thử nghiệm những điều mới lạ. Một số nữ VTN có quan hệ tình dục do bị áp lực mạnh mẽ của người yêu, do muôn "vừa lòng" bạn trai, muốn thể hiện tình yêu với bạn trai . . .  Cũng có trường hợp do xúc cảm tình dục nảy sinh khi chỉ có 2 người bên nhau ở những nơi vắng vẻ, tối trời, khi cùng nhau xem phim, đọc truyện có tính chất kích động; khi uống bia, lượn quá chén; khi nhìn bạn gái ăn mặc hở hang....

Ở VTN nam nhu cầu tình dục mạnh hơn, cấp bách hơn, thường muốn được thoả mãn ngay để thoát khỏi trạng thái căng thẳng. Khi có điều kiện nảy sinh ham muốn tình dục, VTN nam thường ít kiềm chế được bản thân và không đủ bình tĩnh, ý thức trách nhiệm trong hành động tình dục: "cần làm gì để tình dục an toàn".

Câu 18: Thế nào là tình dục “an toàn”?

Tình dục "an toàn" là cách đạt được khoái cảm nhưng không để máu, tinh dịch của người này thâm nhập vào cơ thể của người kia, đảm bảo không để mang thai ngoài ý muốn và không bị nhiễm khuẩn LTQĐTD và HIV/AIDS. Để thực hiện tình dục an toàn, có thể vuốt ve âu yếm nhau hoặc sử dụng bao cao su đúng cách.

Câu 19: Thế nào là tình dục "có trách nhiệm"?

Tình dục "có trách nhiệm" là cả nam và nữ phải kiểm soát được hành vi tình dục của mình và của bạn mình khi quan hệ tình dục. Là việc phối hợp của người nam, người nữ trong việc sử dụng các biện pháp tránh thai phù hợp để tránh mang thai ngoài ý muốn và không bị nhiễm khuẩn LTQĐTĐ và HIV/AIDS.

Câu 20: Những hành vi tình dục nào làm ảnh hưởng xấu đến SKSS VTN?

* Quấy rối tình dục: là hành vi xấu hổ. Quấy rối tình dục có thể xảy nơi công cộng, đường phố. . .

* Xâm hại tình dục: Là sự xâm phạm về tình dục với VTN trong bất cứ hoàn cảnh nào, lý do nào.

* Hãm hiếp: Là hành vi dùng vũ lực hoặc thủ đoạn để giao cấu với người khác giới trái với ý muốn của họ.

* Hành vi tình dục không có sự bảo vệ: Là hành vi quan hệ tình dục không có bảo vệ với một người dễ dẫn đến mắc các bệnh LTQDTD như: Giang mai, lậu, sùi mào gà, nấm clamydya, HIVIAIDS. . .

* Lạm dụng các chất kích thích có hại cho SKSS như: Tiêm chích ma tuý, nghiện hút, dẫn đến không kiểm soát được hành vi tình dục, làm lây bệnh.

* Hành vi quan hệ tình dục ở tuổi VTN do cơ thể và tâm lý chưa phát triển ổn định dẫn đến những hệ quả xấu cho SKSS san này, trong đó có hậu quả vô sinh, đẻ khó, đẻ con còi cọc, làm tử vong mẹ.

Câu 21: Cần hiểu như thế nào về hiện tượng thủ dâm ở tuổi VTN?

Thủ dâm là sự kích thích có chủ tâm để tạo khoái cảm về tình dục. Thủ dâm còn có tên khác như "tự gây khoái cảm" "chơi với mình". Thủ dâm thường bắt đầu ở tuổi dậy thì của VTN nhằm tự thoả mãn bản năng tình dục bản thân, do đó nó là một biểu hiện sinh lý bình thường.

Các bậc cha mẹ và các nhà giáo phải ý thức được một điều: Thủ dâm bao giờ cũng là nhu cầu tự nhiên, là hiện tượng sinh lý bình thường có cả ở VTN nam và nữ trong độ tuổi dậy thì. Thủ dâm ở VTN nam thường dẫn đến hiện tượng phóng tỉnh. Hiện tượng này là một phần của quá trình trưởng thành, nhưng có thể kiểm soát được. Thủ dâm không gây ra bệnh tật nên không có hại.

Ở VTN, thủ dâm gắn liền với sự phát triển bình thường của cơ thể, nó giúp cho VTN giải tỏa những căng thẳng, bức xúc về ham muốn tình dục ở tuổi dậy thì, điều này có lợi về sức khoẻ và tinh thần cho VTN. Nhưng nếu lạm dụng quá mức (thường xuyên tự kích dục) thì nó có hại cho sức khoẻ. Đặc biệt là ảnh hưởng tới sinh hoạt tình dục khi VTN đến tuổi trưởng thành và có gia đình sau này (thường mắc chứng lãnh cảm với vợ hoặc chồng do sự kích dục của thủ dâm đã trở nên thường xuyên và quen với những kích thích mạnh).

Câu 22: Cha mẹ làm thế nào để nói chuyện với con về giới tính, tình dục khi các em khó đưa ra những lý do hợp lý để hỏi cha mẹ.

Các bậc cha mẹ cũng cảm thấy khó trả lời trước các câu hỏi của con. Có điều, các bậc cha mẹ không nên cho rằng khi con hỏi về giới tính, nghĩa là con bạn đang thực sự nghĩ đến quan hệ tình dục. Con bạn có thể có được thông tin về giới tính từ bạn bè, ti vi và phim ảnh, khi đó, rất nhiều thông tin các em nhận biết có thể sai lệch. Vì thế, điều rất quan trọng là chúng ta nên tạo điều kiện giao tiếp cởi mở với con, nhằm giúp con hiểu đúng về tình dục. Dưới đây là một số gợi ý đơn giản mà hiệu quả:

* Phải xác định rõ những điều bạn cần nói với con: Bạn có thể nói cho con biết về giới tính. Thông tin báo chí và thực tế cho thấy nhiều học sinh lớp 6 đã biết nhiều về giới tính và một số VTN ở độ tuổi 14 đã biết đến quan hệ tình dục và đưa nhau đi nhà nghỉ. Vì thế, bạn hãy dạy con về những giá trị cuộc sống, chia sẻ quan điểm đúng đắn của bạn về tình yêu và tình dục trước khi con bạn bị cuốn vào điều này mà chưa có khái niệm gì cả. Đồng thời, nói cho con hiểu về hậu quả của lối sống buông thả là bạn đã đi trước các ảnh hưởng tiêu cực một bước, góp phần định hướng cho con bạn về một lối sống lành mạnh, chứ không phải là vẽ đường cho hươu chạy như một số người vẫn nghĩ.

* Biến chuyện giới tính thành đề tài trò chuyện bình thường: Để bạn và con đều không cảm thấy ngại ngần khi đề cập đến vấn đề giới tính, bạn hãy đưa vấn đề này vào trong các buổi nói chuyện bình thường giữa cha mẹ và con cái. Đặc biệt, khi bạn và con xem ti vi hoặc đọc báo thấy đề cập đến vấn đề tình dục, bạn hãy hỏi quan điểm của con mình về vấn đề này.

* Hãy lắng nghe con nói: Trò chuyện là sự tương tác hai chiều, có người nói thì phải có người nghe. Vì thế, bạn đừng vội ngắt lời con bạn kể cả khi chúng đang biến những điều bạn  nghĩ trắng thành đen hoặc ngược lại. Bạn hãy nhớ rằng chỉ là con bạn đang học cách xây dựng quan điểm và chúng muốn kiểm tra quan điểm của chúng qua cách chia sẻ với bạn mà thôi. Nếu bình tĩnh nghe con nói, bạn sẽ hiểu được quan điểm của con bạn để có thể ủng hộ hoặc phân tích đúng sai để kịp thời uốn nắn.

Câu 23. Thụ thai được thực hiện theo cơ chế nào?

Khi VTN nữ bắt đầu có kinh và VTN nam bắt đầu xuất tinh hay có "giấc mơ ướt", chỉ cần quan hệ tình dục không bảo vệ dù chỉ một lần là VTN nữ có thể mang thai ngoài ý muốn. Như vậy khi quá trình giao hợp giữa nam và nữ được tiến hành, quá trình thụ tinh xảy ra thì người nữ sẽ có thai.

Thụ thai là sự kết hợp giữa một tế bào đực (tinh trùng) với một tế bào cái (trứng) để hình thành 1 tế bào có khả năng phát triển thành bào thai (trứng đã thụ thai). Tinh trùng được sản xuất ở tuyến sinh dục nam (tinh hoàn) và lưu trữ trong tinh dịch ở túi tinh. Khi giao hợp, tinh trùng được phóng ra theo đường niệu đạo trong dương vật. Thời gian tinh trùng sống trong đường sinh đục nữ khoảng 2-3 ngày. Vào thời gian này nếu có trứng rụng thì tại 1l3 ngoài vòi trứng, các tinh trùng đến bao quanh và một tinh trùng lọt được vào trứng thụ tinh. Trứng được thụ tinh sẽ di chuyển vào buồng tử cung và bám vào niêm mạc tử cung để làm tổ ở đó và phát triển thành bào thai. Thông thường thai nhi phát triển trong buồng tử cung khoảng 9 tháng 10 ngày và được người mẹ sinh ra đứa con.

Câu 24. Làm thế nào để phát hiện sớm khi VTN gái có thai?

Giống như mọi trường hợp có thai khác, các em gái nếu mang thai thì có các dấu hiệu sau đây:

* Trước hết phải từng có quan hệ tình dục với người khác giới, dù chỉ một lần.

* Có tình trạng mất kinh, ở các em đã có kinh nguyệt đều đặn hàng tháng, nay tự nhiên không thấy kinh, dù quá hạn dự kiến 5 -7 ngày thì phải nghĩ rằng có thể 95% đã bị "vướng" rồi đấy. Với các em kinh nguyệt không được đều, tháng có tháng không thì khó biết và các em lại rất dễ chủ quan cho rằng kinh tháng này cũng chậm như một số lần khác, vì vậy phải dựa vào các triệu chứng khác.

* Xuất hiện tình trạng nghén: Trong người thấy khó chịu, hay mệt mỏi, uể oải có em dễ buồn ngủ ban ngày nhưng có khi lại trằn trọc, không ngủ được ban đêm; tính tình nhạy cảm hơn, dễ vui, dễ buồn, hay cáu giận; có khi còn có cơn ác mộng. Nghén còn thể hiện bằng tình trạng ăn uống thất thường, có khi ăn chua (như chanh, khế) hoặc ngọt; có khi lại thèm ăn những món ăn kỳ quái như gạch non, đất sét. . . Một dấu hiệu rất thường gặp trong tình trạng nghén là ứa nước bọt, lợm giọng buồn nôn và cuối cùng thì nôn thực sự. Tình trạng nôn thường làm các em rất khó chịu, mệt mỏi thêm và khi nôn rất nặng gây nguy hiểm cho sức khỏe.

* Hai vú thường xuyên căng tức, nắn vào có cảm giác đau. Nếu thai nghén phát triển lâu thì quầng vú và núm vú thâm đen dần, trên quầng vú nổi lên các hạt nhỏ như hạt kê, mỗi ngày một rõ.

* Hiện nay với một que thử thai mua ở hiệu thuốc, nhúng vào nước tiểu cho ướt que và xem kết quả sau vài ba phút có thể xác định được có thai rất sớm, chỉ cần chậm kinh 5 ngày đến một tuần nếu có thai thì trên que thử sẽ xuất hiện hai vạch đỏ.

Trên đây là những dấu hiệu chung nhất của sự có thai, giúp cha mẹ nhận biết nhanh chóng khi VTN đã lỡ có quan hệ tình dục và có thai. Khi nhận biết những dấu hiệu bất bình thường của VTN, cha me cần đưa các em đến trung tâm y tế để khám và để có các biện pháp xử lý thích hợp.

Câu 25. Việc có thai, phá thai ở tuổi VTN dẫn đến những hậu quả gì?

* Có thai, phá thai ở tuổi VTN ảnh hưởng trầm trọng tới sức khoẻ thể chất, tinh thần, xã hội và tương lai hạnh phúc của cả nam và nữ.

* Các VTN nữ sẽ gặp nhiều rủi ro như nhiễm độc thai nghén, tổn thương ở cổ tử cung, âm hộ, âm đạo. Sẩy thai, đặc biệt là với những em dưới 15 tuổi.

* Dễ mắc các bệnh LTQĐTĐ và HIV/AIDS hơn so với người mang thai ở tuổi trưởng thành vì đường sinh dục dễ bị trầy xước hơn.

* Dễ tử vong hơn so với người mang thai ở tuổi trưởng thành vì chưa được chuẩn bị sẵn sàng về mặt thể chất cho việc mang thai và làm mẹ.

* Tác hại của việc phá thai không an toàn không thể lường hết được: các em rất dễ gặp phải tai biến tức thời như chảy máu (băng huyết), thủng tử cung, sót nhau, sót thai, nhiễm khuẩn và có thể bị tử vong do phá thai nhất là phá thai phạm pháp. Phá thai ở VTN cũng dễ dẫn đến các tai biến muộn như viêm nhiễm mạn tính ở tử cung và các bộ phận chung quanh (buồng trứng, ống dẫn trứng) mà hậu quả cuối cùng là tắc ống dẫn trứng, dính tử cung khiến người con gái sau này không còn khả năng thụ thai được nữa (vô sinh)

* Có thai nên phải cưới vội, sẽ vi phạm luật hôn nhân gia đình, phải sống trong bầu không khí gượng ép thiếu tôn trọng nhau, sau này dễ va chạm, xung đột. Nếu phải sinh con, có thể gặp tai biến như đẻ non, chết mẹ, chết con, sẽ để lại nhiều tổn thương về tinh thần cho bản thân và tình cảm trong gia đình.

* Dễ rơi vào tình trạng buồn bã hoặc tuyệt vọng vì chưa được chuẩn bị sẵn sàng về tinh thần cho việc mang thai và làm mẹ.

* Bản thân các em sẽ phải đối đầu với dư luận, sự trách móc của người thân, phải bỏ học sớm, phải đi làm sớm để nuôi con, không có cơ hội học tập để có việc làm tốt, tổn hại đến sức khỏe và kinh tế gia đình, hạnh phúc và sự nghiệp trong tương lai.

Câu 26. Làm gì để phòng tránh có thai, phá thai ở tuổi VTN?

* Cha mẹ phân tích cho VTN hiểu rằng ở tuổi VTN chưa nên quan hệ tình dục vì các em chưa thật hoàn chỉnh về cơ thể, chưa trưởng thành về tâm lý chưa đủ điều kiện, kinh nghiệm và kỹ năng sống để tránh được những hậu quả đáng tiếc của việc mang thai ngoài ý muốn, nhiễm khuẩn đường sinh sản, mắc bệnh LTQĐTD và HIVlAIDS. Có kỹ năng trì hoãn quan hệ tình dục lần đầu; tránh và thoát khỏi những tình huống dẫn đến quan hệ tình dục ngoài ý muốn và các biểu hiện tình dục tiêu cực.

* Cha mẹ cần giáo dục để VTN hiểu biết đầy đủ về tình dục an toàn, các kỹ năng ứng phó hiệu quả với cảm xúc tình dục, kỹ năng tránh các tình huống có thể dẫn tới quan hệ tình dục và mang thai ngoài ý muốn.

* Giúp các em hiểu biết các biện pháp tránh thai phù hợp với VTN để không mang thai ngoài ý muốn như: sử dụng bao cao su đúng cách mỗi khi quan hệ tình dục; sử dụng viên thuốc tránh thai khẩn cấp trong phạm vi 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc có sự cố khi dùng các biện pháp tránh thai khác (tuy nhiên, phải sử dụng đúng theo sự chỉ dẫn).

* Cha mẹ cần nhận biết các dấu hiệu mang thai sớm của VTN để có quyết định xử trí đúng đắn và kịp thời. Tuy nhiên, chỉ có xét nghiệm nước tiểu mới khẳng định có thai hay không.

* Khi phát hiện VTN nữ có các dấu hiệu mang thai hãy đến các cơ sở y tế nhà nước, đó là địa chỉ tin cậy để xét nghiệm phát hiện mang thai và phá thai an toàn.

Câu 27. Trường hợp con gái bạn đã trót có quan hệ tình dục với bạn trai và rất lo có thai, ngay sau đó có còn cách nào tránh được không?

Trong tình huống nói trên, cha mẹ có thể cho con gái sử dụng biện pháp tránh thai khẩn cấp bằng các thuốc nêu dưới đây:

* Dùng viên thuốc POSTINOR (bán ở các cửa hàng thuốc, một vỉ có hai viên, mỗi viên chứa 0,75 mở hoạt chất nội tiết sinh dục Levonorgestrel). Cách dùng: Ngay sau khi giao hợp không được bảo vệ, càng sớm càng tốt, uống một viên (chậm nhất không quá 72 giờ tính từ thời điểm giao hợp). Sau 12 giờ kể từ lúc uống viên thứ nhất phải uống tiếp viên thứ hai. Nếu uống thuốc đúng như hướng dẫn, khả năng ngừa thai đạt khoảng 70-80%.

* Trường hợp không có viên Postinor có thể dùng các viên thuốc tránh thai kết hợp như các viên thuốc (màu trắng) trong các vỉ thuốc New choice, Ideal, Rigevidon, Nordette đà các loại thuốc viên tránh thai kết hợp gồm hai loại hoạt chất Levonorgestrei (0,l25 hoặc 0,l50 mại và Ethinyl estradiol (0,030mg). Cách uống như sau: Ngay sau lần giao hợp không được bảo vệ, càng sớm càng tốt, uống ngay 4 viên (chậm nhất không quá 72 giờ tính từ thời điểm giao hợp). Sau 12 giờ uống tiếp 4 viên nữa như lần đầu. Kết quả tránh thai của cách dùng này thấp hơn cách dùng viên Postinor

* Cả hai cách dùng thuốc nói trên có thể gây buồn nôn hoặc nôn (ói, mửa); có thể gây mệt mỏi, nhức đầu, căng tức vú và bất thường về kinh nguyệt ở lần ngay sau đó (kinh sớm hơn, rong kinh). Trường hợp uống thuốc vào đã quá hai giờ bị nôn thì thuốc vẫn có tác dụng nhưng nếu nôn nhiều sau khi uống chưa được hai giờ thì phải uống bù một tiêu khác ngay sau nôn mới có tác dụng. Biện pháp này cũng không được sử dụng thường xuyên, mỗi tháng chỉ được dùng không quá 4 viên Postinor (nghĩa là chỉ tối đa hai lần).

Câu 28. Tình cờ phát hiện thấy trong cặp sách của con có bao cao su, cha mẹ sẽ xử lý thế nào?

Chắc chắn bạn sẽ rất hốt hoảng và nghĩ con mình chắc đã làm chuyện động trời. Tuy nhiên, hãy bình tĩnh để tìm hiểu lý do và ứng xử bình thường như không có gì nghiêm trọng xảy ra.

* Hãy tế nhị, không truy hỏi con một cách gắt gao, con sẽ xấu hổ, và bạn sẽ không được biết gì thêm.

* Nhẹ nhàng hỏi chuyện con một cách bình thường sao cho con cảm thấy như đang nói chuyện với một người bạn lớn.

* Khuyên con: Đề phòng tránh có thai ngoài ý muốn và lây nhiễm các bệnh lây truyền qua dường tình dục thì người ta thường dùng biện pháp sử dụng bao cao su đúng cách, và một số biện pháp khác. Con đã nghĩ đến nó chắc là con cũng đã có một chút hiểu biết về an toàn tình dục, đó là điều rất cần thiết, nhưng trước mắt hãy dành thời gian cho học tập, và chuẩn bị cho mình những hành trang cần thiết cho cuộc đời.

tiếp theo